یکی دیگر از شرکت ­های تجاری، شرکت ­های تعاونی تشکیل شده از اشخاص حقیقی یا حقوقی که هدف اصلی آن کمک به بهبود وضع اقتصادی، تسهیل امور شرکاء، تحصیل کالا و خدمات با قیمتی ارزانتر، حذف واسطه­ ها بین تولیدکننده و مصرف کننده و تامین حوائج و نیازمندی­ های مخصوص آن­ ها است. به عبارت دیگر اشخاص از تاسیس شرکت تعاونی به دنبال کسب نفع و سودآوری برای اعضاء نیستند بلکه به دنبال همکاری و تعاون در جهت کاهش هزینه ­ها و جلوگیری از مضرات احتمالی­ اند.

 

 

به موجب ماده­ ي 17 قانون تجارت جمهوري اسلامی ایران شرکت تعاونی، شرکتی است که تمام یا حداقل 51 % سرمایه­ي آن به وسیله ي اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرارگیرد و وزارتخانه ­ها، سازمانها، شرکت­هاي دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانک­ها، شهرداري­ها، شوراهاي اسلامی کشوري، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهاي عمومی می­توانند جهت اجراي بند 2 اصل 43 از راه وام بدون بهره یا هر راه قانونی دیگر نظیر مساقات، مضاربه، مزارعه، مشارکت ، اجاره، اجاره به شرط تملیک، فروش اقساطی، بیع شرط و صلح اقدام به تأمین یا افزایش سرمایه ­ي شرکت­هاي تعاونی نمایند؛ بدون آن که عضو باشند.

 

 

در جهت تأسیس تعاونی هیأت مؤسس که از متقاضیان واجد شرایط قانونی تشکیل شده است، پس از تهیه طرح و اساسنامه و دیگر مشخصات تعاونی و دریافت موافقت­نامه تشکیل تعاونی از وزارت تعاون و ثبت شرکت، از افراد واجد شرایط دعوت به عضویت می نماید. پس از آن اقدام به تشکیل اولین مجمع عمومی عادی به‌منظور تصویب اساسنامه‌ی تنظیم شده و همچنین تعیین هیئت مدیره (حداقل با 3 نفر عضو ) از میان اعضای شرکت، بازرس و یا بازرسان (مسئول نظارت بر عملکرد هیات مدیره و اجرای تصمیمات مجمع و اساسنامه) و سایر وظایف و سمت‌های موجود در مجمع عمومی نمایند. اطلاعات لازم در مورد ثبت شرکت­های تعاونی شامل مواردی است که قبل از ثبت شرکت تعاونی بدان نیاز است.

 

به طور خلاصه شرکت تعاونی، دارای سه رکن هیت مدیره (مرکب از حداقل 3 نفر و حداکثر 7 نفر عضو اصلی)، بازرسان (یک نفر یا بیشتر) و مجامع می­باشد. بعلاوه تامین حداقل 51 درصدی از سرمایه توسط اعضا است. همچنین سرمایه شرکت میتواند توسط  سازمان­ها، ارگان­های دولتی، بانک­ها و ... تامین شود.